Merhaba sevgili e-bergi okurları! Bu ayki sayıda sizlere Unetbootin ( Universal Netboot Installer) adlı programı tanıtacağım. Unetbootin programı Önyüklemeli (Bootable) USB (Universal Serial Bus, Evrensel Seri Yolu) hazırlamamıza yardımcı olan açık kaynaklı bir programdır. http://unetbootin.sourceforge.net/ sitesinden erişmeniz mümkündür.
Bilgisayarlarımıza eskiden Önyüklemeli CD (Compact Disc, Yoğun Teker) veya DVD’lerden (Digital Versatile Disc, Çok Amaçlı Sayısal Disk) format atardık. CD veya DVD’ler kullanılarak yapılan format atma işlemi uzun sürerdi; çünkü veri okuma hızları USB’ler kadar fazla değildi. Teknolojinin gelişmesiyle veriyi daha hızlı okuyup yazabilen depolama birimleri de piyasada boy göstermeye başladı. USB’lerin hızla gelişmesi ve yayılmasıyla eskiyen teknoloji olan CD ve DVD’ler tozlu raflara kaldırılmaya hazırlanıyor. Bu yazımda sizlerle, Unetbootin programının yardımıyla, eskiyen teknoloji olan CD veya DVD’lere ihtiyaç duymadan format atma işlemini USB’ler aracılığıyla nasıl hızlandırabileceğinizi paylaşacağım. Eğer elinizin altında herhangi bir işletim sistemi bulunmuyorsa Unetbootin’de bulunan seçenekler sayesinde internet üzerinden ihtiyacınız olan işletim sistemini seçiyorsunuz ve Unetbootin bu işletim sistemini internetten indirirken bir yandan da USB’nize önyüklemeli olarak yazıyor. Unetbootin’de mevcut olan işletim sistemleri -doğal olarak- Linux tabanlı işletim sistemleridir. Eğer Windows XP, Vista, vb. kâr amacı güden işletim sistemlerini kullanacaksanız bu işletim sistemlerinin lisanslı ürünleri elinizde bulunmak zorunda. Unetbootin menüsünde size sunulan Linux tabanlı işletim sistemleri şunlardır:
- Ubuntu: 6.06 LTS, 6.10, 7.04, 7.10, 8.04 LTS, 8.10, 9.04, 9.10
- Debian: Stable/Lenny, Testing/Squeeze, Unstable/Sid
- Linux Mint: 3.1, 4.0, 5-r1, 6
- openSUSE: 10.2, 10.3, 11.0, 11.1, Factory
- Arch Linux: 2007.08
- Damn Small Linux: 4.4
- SliTaz: Stable, Cooking
- Puppy Linux: 4.00
- gNewSense: deltah-2.1
- FreeBSD: 6.3, 7.0
- NetBSD: 4.0
- Fedora: 7,8,9,10,11,Rawhide
- PCLinuxOS: 2007,2008
- Sabayon Linux: 4-LiteMCE
- Gentoo :2007.0, 2008.0
- MEPIS: SimplyMEPIS 8, AntiX 8
- Zenwalk: 5.2
- Slax: 6
- Dreamlinux: 3.2
- Elive: Development
- CentOS: 4, 5
- Mandriva: 2007.1, 2008.0, 2008.1
- FaunOS: 0.5.4
- Frugalware Linux: Stable, Testing, Current
- xPUD: 0.8.9
Bu işletim sistemlerinden ihtiyacınız olanı seçtikten sonra Unetbootin onu resmi sitesinden indiriyor ve USB’ye aktarıyor. Eğer elinizin altında bir işletim sistemi bulunuyorsa Unetbootin’i kullanarak Önyüklemeli USB yapabilirsiniz. Unetbootin ile önyüklemeli bir USB hazırladıktan sonra artık işletim sisteminizi USB’den kurmaya hazırsınız demektir; ama bildiğiniz gibi CD ile format atarken de yapmamız gereken önemli bir ayar vardır: BIOS Önyükleme Aracı Önceliği(BIOS Boot Device Priority). Kullandığınız BIOS’dan bu öncelik ayarının ilk sırasını USB’ye verdikten sonra bilgisayarınızın açılışı sırasındaki ilk siyah ekran geçtikten sonra karşınıza gri bir ekran gelecektir. Burada üç tane alternatifiniz vardır: Default, Help ve OEM Install(for manifacturers).Bunlardan ilki olan ‘Default’u seçtikten sonra karşınıza gelecek olan ekran, indirdiğiniz dağıtımı CD’den açmış olsaydınız gelmiş olacak olan ekranla aynıdır.
İşletim sistemi kurulumunun buradan sonrası CD veya DVD’den ile önyüklediğiniz kurulumlar ile aynı şekilde sürdürülebilir.